2.1. Quy trình sản xuất
bia
Bia được sản xuất từ các
nguyên liệu chính là Malt đại mạch, nước, hoa houblon và nấm men. Nhiều loại
nguyên liệu thay thế Malt trong quá trình sản xuất là gạo, đường và các loại dẫn
xuất từ ngũ cốc.
Các nguyên liệu phụ khác được
sử dụng trong quá trình lọc và hoàn thiện sản phẩm như bột trợ lọc, các chất ổn
định. Nhiều loại hóa chất được sử dụng trong các quá trình sản xuất như các chất
tẩy rửa, các loại dầu nhờn, chất hoạt động bề mặt. tỷ lệ các thành phần nguyên
liệu phụ thuộc vào chủng loại bia sẽ được sản xuất.
Gạo và
Malt trước khi đưa vào nấu cần được nghiền nhưng đối với Malt không
nghiền nhỏ mà chỉ làm giập vỏ còn với gạo cần nghiền càng nhỏ càng tốt. Sau đó
chuyển gạo và malt đã nghiền vào nồi nấu cháo( thiết bị hồ hóa), nồi nấu malt(
đường hóa). Sau khi kết thúc quá trình đường hóa bắt đầu chuyển sang công đoạn
lọc dịch đường rồi đun sôi cùng với hoa houplon, lắng trong, làm lạnh và tiến
hành quá trình lên men. Sau khi lên men xong dùng bia đẩy hết nước trong ống vào
máy lọc, khi hết nước thì khóa van, lấy bia vào thùng phủ bột rồi bật cánh khuấy
và cho 4 kg bột, kiểm tra các van sau đó mở van để cấp bia vào thùng lọc và bật
bơm cấp bột. Lấy mẫu kiểm tra độ trong ta có thể tiến hành mở vào tank bão hòa,
đầy thùng thì tắt bơm lọc và đuổi bia vào thùng bia hồi. Tiến hành nạp
CO2 trước tiên xả van nóc thùng bão hòa để áp suất thùng
bằng 0 và đóng van nóc lại, buộc đường ống nạp CO2 từ
bình CO2vào van nạp CO2 của tank bão hòa. Mở
CO2 từ từ vào tank bão hòa để áp suất của tank lên 2,5
atm, sau đó xả nhẹ van nóc để áp suất về 0, kết thúc nạp để bia ổn định 2h sau
đó kiểm tra lượng CO2 hòa tan trong bia. Cuối cùng đến
công đoạn chiết rót, đóng chai, thanh trùng, dán nhãn và nhập
kho.

2.2. Mục đích công nghệ của từng quá trình
2.2.1. Nghiền nguyên
liệu
* Nghiền Malt: tạo
điều kiện thuận lợi cho sự biến đổi lý, sinh hóa trong quá trình đường hóa, nhằm
thu được chất hòa tan cao nhất. Malt được nghiền nhỏ theo tỷ lệ vỏ chấu: 20 –
25%, tấm: 45 – 55%, bột: 20 – 30%.
* Nghiền gạo: nhằm
đưa nguyên liệu ở dạng hạt về dạng bột để dễ dàng thấm nước, tạo điều kiện thuận
lợi cho các công đoạn chế biến sau này. Gạo là nguyên liệu mà tinh bột của chúng
khi được hồ hóa, chưa được tác động bởi các enzyme. Cấu trúc tinh bột của chúng
rất cứng, ở trạng thái như vậy chúng rất khó bị thủy phân, do đó gạo phải được
nghiền càng nhỏ càng tốt, nhằm tách triệt để được các chất tan trong tinh
bột.
Malt và gạo được đưa đến bộ
phận nghiền nguyên liệu thành mảnh nhỏ, sau đó được chuyển đến nồi nấu để tạo
điều kiện cho quá trình chuyển hóa nguyên liệu và trích ly tối đa các chất hòa
tan trong nguyên liệu. Sử dụng các thiết bị nghiền khô, máy nghiền búa (nghiền
gạo), máy nghiền trục (nghiền malt).
2.2.2. Nấu
2.2.2.1. Hồ hóa và đường
hóa
Nguyên liệu sau khi say nghiền
được chuyển vào thiết bị hồ hóa (nồi nấu cháo) và đường hóa (nồi nấu malt) bằng
cách điều chỉnh hỗn hợp ở các nhiệt độ khác nhau nhờ hệ enzyme thích hợp chuyển
hóa các chất không hòa tan (tinh bột) thành các chất hòa tan trong dung dịch
(đường glucose, maltose, các acid amin). Sau đó được đưa qua nồi lọc để tách
dịch đường và các chất hòa tan ra khỏi bã bia.
Hồ hóa: mục đích làm trương nở
hoàn toàn nguyên liệu lên mới tối đa. Ở 860C sau thời gian 30 phút
tinh bột xem như trương nở hoàn toàn, độ nhớt cao, khuấy đảo chậm, dễ bén nồi
nếu không có một lượng malt nhỏ cùng nấu. Tinh bột đã hồ hóa thủy phân dễ dàng
hơn tinh bột chưa hồ hóa.
Đường hóa: là giai đoạn quan
trọng nhất quyết định hiệu suất nấu. Nguyên liệu qua qua giai đoạn hồ hóa –
đường hóa với mục đích chuyển tinh bột từ dạng không hòa tan sang dạng hòa tan,
sau đó được đưa vào quá trình đường hóa cùng với malt, ở đây dưới tác dụng của
hệ enzyme trong malt trong điều kiện nhiệt độ nhất định và môi trường thích hợp,
các enzyme hoạt động cắt các chất cao phân tử thành các chất thấp phân
tử.
2.2.2.2. Lọc dịch
đường
Sau khi kết thúc quá trình
đường hóa, toàn bộ khối dịch được chuyển sang nồi lọc nhằm mục đích tách dịch
đường ra khỏi bã. Khi bơm hết malt sang thì tắt M11, M10, SV14, M11 và bấm nút
thuận nút nâng ở tủ điện. Để lắng 20 phút thì bắt đầu lọc dịch đường, mở van xả
đáy và cho một ít nước ở đáy nồi lọc ra ngoài và đóng lại. Lọc hết dịch đầu thì
tiến hành rửa bã.Bã được rửa lại bằng nước 800 C cho đến
khi nồng độ trong bã hèm chỉ còn 0,5%. Lượng bã này được sử dụng cho chăn nuôi,
còn dịch đường được đưa sang nồi nấu hoa.
2.2.2.3. Đun sôi với hoa
houblon
Dịch đường sau khi nấu với hoa
houblon và đun sôi trong 60 – 90 phút. Ở đây dịch được đun sôi với hoa houblon
nhiệt độ hơn 1000 C, các chất đắng, tinh dầu thơm,
polyphenol và các thành phần của hoa houblon được hòa tan vào dịch đường tạo cho
bia có vị đắng, mùi thơm đặc trưng của hoa houblon và khả năng giữ bọt cho bia.
Polyphenol của hoa khi hòa tan vào dịch đường ở nhiệt độ cao sẽ tác dụng với các
protein cao phân tử tạo các phức chất dễ kết lắng làm tăng độ trong của dịch
đường và ổn định thành phần sinh học của bia thành phẩm.
Mục đích
của quá trình nhằm ổn định thành phần của dịch đường, tạo cho sản phẩm có mùi
thơm đặc trưng của hoa houblon, vị đắng, gia tăng nồng độ đường, độ axit, cường
độ màu đồng thời quá trình đun hoa còn có tác dụng thanh trùng, tiêu diệt các vi
sinh vật và các hệ enzyme còn lại trong dịch đường.
2.2.2.4. Lắng
xoáy
Dịch sau khi nấu được đưa qua
nồi lắng xoáy để tách cặn hoa trước khi đưa vào lên men. Dịch đường trong được
đưa qua thiết bị làm lạnh nhanh, mục đích đưa dịch đường xuống nhiệt độ lên men
thích hợp (8 – 90 C) đồng thời tránh sự xâm nhập của vi
sinh vật vào dịch đường dẫn đến bất lợi cho quá trình lên men. Dịch đường được
bổ sung oxy đến mức độ cần thiết và với lượng men giống thích hợp được đưa vào
tank lên men, ở đây quá trình lên men chính xảy ra, dưới tác dụng của tế bào nấm
men bia, dịch đường được chuyển hóa thành rượu, CO2 và
các sản phẩm phụ khác.
Quá trình nấu sử dụng nhiều
năng lượng dưới dạng nhiệt năng và điện năng cho việc vận hành các thiết bị, hơi
nước phục vụ mục đích gia nhiệt và đun sôi.
2.2.3. Lên men
2.2.3.1. Chuẩn bị men
giống
Nấm men được nuôi cấy trong
phòng thí nghiệm, sau đó được nhân giống trong các điều kiện thích hợp để đạt
được mật độ nấm men cần thiết cho lên men và tiếp men với tỉ lệ 10% so với dịch
lên men. Men sữa được sử dụng lại qua mỗi đợt lên men, được tiếp men với tỉ lệ
0,5 – 1% so với dịch lên men. Loại nấm men được sử dụng trong lên men bia gồm
hai loại là:
Saccharomyces cerevisiae được dùng trong quá trình lên men bia nổi còn Saccharomyces carlsbergensis được dùng trong lên men bia chìm.
0 nhận xét:
Đăng nhận xét